Η διαδικασία της πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου εμπεριέχει όλες τις επιμέρους διαδικασίες και ενέργειες που στοχεύουν στον περιορισμό ή την αποφυγή της έκθεσης σε επικίνδυνες καταστάσεις μέσω της εξάλειψης ή τον περιορισμό των πηγών κινδύνου, με σκοπό τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας στους χώρους εργασίας. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει τη λήψη μέτρων (εξάλειψη πηγών κινδύνου, περιορισμό του κινδύνου στην πηγή, αντικατάσταση του επικίνδυνου από το λιγότερο επικίνδυνο, εγκατάσταση προστατευτικών διατάξεων, ενημέρωση και εκπαίδευση των εργαζομένων κ.ά.), τον έλεγχο για την τήρηση και την αποτελεσματικότητά τους και ενδεχομένως την αναθεώρησή τους.

Βασική προϋπόθεση για την πρόληψη, είναι η εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου, δηλ. ο εντοπισμός και η αξιολόγηση των κινδύνων στον εργασιακό χώρο. Η επικινδυνότητα στον εργασιακό χώρο σχετίζεται με το πόσο σοβαρές ή όχι θα είναι οι επιπτώσεις των πηγών κινδύνου και με το πόσο υψηλή ή όχι είναι η πιθανότητα να εμφανιστούν.

Σύμφωνα με το ν. 3850/2010: «Ο εργοδότης οφείλει: α) Να έχει στη διάθεσή του μια γραπτή εκτίμηση των υφισταμένων κατά την εργασία κινδύνων για την ασφάλεια και την υγεία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν ομάδες εργαζομένων που εκτίθενται σε ιδιαίτερους κινδύνους.

Η εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου, αποτελεί μια συστηματική εξέταση όλων των πλευρών κάθε διεξαγόμενης εργασίας από την επιχείρηση με σκοπό:
α) να εντοπισθούν οι πηγές του επαγγελματικού κινδύνου, δηλαδή τι θα μπορούσε να προκαλέσει κινδύνους για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων,
β) να διαπιστωθεί κατά πόσο και με τι μέτρα μπορούν οι πηγές κινδύνου να εξαλειφθούν ή οι κίνδυνοι να αποφευχθούν και στην περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατόν,
γ) να καταγραφούν τα μέτρα πρόληψης που ήδη εφαρμόζονται και να προταθούν άλλα που πρέπει συμπληρωματικά να ληφθούν για τον έλεγχο των κινδύνων και την προστασία των εργαζομένων.

Τι είναι το εργαλείο OiRA για την εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου;
Το OiRA (Online Interactive Risk Assessment) είναι ένα διαδικτυακό, διαδραστικό εργαλείο που επιτρέπει την εκπόνηση της μελέτης Εκτίμησης Κινδύνου (δωρεάν) και το οποίο βοηθάει τον χρήστη να αναγνωρίσει και να αξιολογήσει τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια στον χώρο εργασίας του.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε επιθυμεί (εργοδότη, εργαζόμενο, τεχνικό ασφάλειας κ.ά.) να εκπονήσει διαδικτυακά τη Μελέτη Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου για την αναγνώριση/αξιολόγηση των κινδύνων που ενδεχομένως ελλοχεύουν στους χώρους εργασίας ευθύνης του και για την σύνταξη σχεδίου δράσης με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας και πρόληψης. Έχει σχεδιαστεί με τρόπο ώστε να είναι εξίσου επωφελές τόσο για τις μικρές όσο και για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, βοηθώντας τες να βελτιώνουν σημαντικά και συνεχώς, τις συνθήκες εργασίας και το επίπεδο συμμόρφωσής τους προς τις απαιτήσεις της εθνικής νομοθεσίας για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία (ΥΑΕ) προσφέροντας εξειδικευμένη στήριξη στην προσπάθεια για συνεχή βελτίωση των συνθηκών εργασίας και αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με την εργασία. Ταυτόχρονα βοηθά στην εκπόνηση τεκμηριωμένης εκτίμησης των κινδύνων (σε μορφή ηλεκτρονικής ή/και γραπτής-εκτυπωμένης μορφής), όπου περιλαμβάνεται και ένα σχέδιο δράσης προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε επιχείρησης.

Το εργαλείο OiRA για τον κλάδο των καφετεριών-καφέ και εστιατορίων
Σκοπός αυτού του ψηφιακού εργαλείου OiRA είναι η αναγνώριση και αξιολόγηση των επαγγελματικών κινδύνων στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των καφετεριών-καφέ και των εστιατορίων.

Το εργαλείο εκπονήθηκε (2021-2022) από το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, στο πλαίσιο έργου που χρηματοδοτήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (European Agency for Safety & Health at Work, EU-OSHA).

Καθ’ όλη τη διάρκεια της φάσης προετοιμασίας του εργαλείου υπήρξε στενή συνεργασία και παρακολούθηση της εκτέλεσης του έργου από το Τμήμα του Εθνικού Εστιακού Πόλου και Πολιτικών Προαγωγής της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία (Δ/νση ΥΑΕ, Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων), υπό την αρμοδιότητά του ως Εθνικός Εστιακός Πόλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού EU-OSHA και ως επίσημος εθνικός διαχειριστής των κλαδικών ψηφιακών εργαλείων OiRA στην Ελλάδα.
Το συγκεκριμένο εργαλείο μπορείτε να το βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oiraproject.eu/el/oira-tools.
Κωνσταντίνα Ζορμπά
Μεταλλειολόγος Μηχανικός
Υπεύθυνη Παραρτήματος Ιωαννίνων ΕΛΙΝΥΑΕ